Basınçlı Hava tüketiminin takibi ile enerji maliyetlerinin düşürülmesi

Birçok fabrika hali hazır durumda elektrik tüketiminde ‘’enerji tasarrufu’’ konusunda gerekli tedbirleri almışlardır. Yersiz aydınlatma yada ısıtma gibi kontrol edilebilir tüketim kalemlerinin çoğu işletmede insan davranışlarını takip eden otomasyon uygulamaları ile optimum seviyelere getirilmiş durumdadır. Artık, reaktif güç denetimi, motorların periyodik bakımı gibi standart uygulamalar var sayılan yöntemlerdir. Bina izolasyonundan tutun, aydınlatma armatürlerinin seçimine kadar o kadar çok konu üretimde ve yaşamda ele alınmış ve bu konuda ciddi yatırımlar yapılmıştır ki, bundan böyle tasarrufta bir adım ileriye gitmek artık çok daha zor olacaktır.

Biz bu yazımızda basınçlı hava kullanımının denetimi ile sağlanabilecek ek tasarrufu incelemeye çalışacağız. Varsayılan gerçek bir fabrikanın toplam elektrik harcamasında  hava kompresörlerinin ağırlığının %20-25 civarında olduğudur. Demek ki basınçlı hava sisteminin denetimi,  iyi yönetilebilir ise, toplam tasarrufa bir katkı sağlayabilir. Enerji tasarrufunda  duyarlılık yaratmada başlangıç noktası mevcut durumun tespitinden başlar. Her bir enerji türünün mevcut bilgiler toplanarak izlenmesi öncelikle çalışanların bilinçlenmesine ve dolayısı ile iyileştirilmesi konusunda duyarlılık göstermesine neden olacaktır.

Bu safhada basınçlı hava debisinin ölçümünde yeni bir teknolojinin sunumunu yapabiliriz. Japon Aichi firmasının basınçlı hava debisi ölçmek için geliştirdiği ultrasonik debimetreden söz edeceğiz. Ön argüman olarak bu tür debimetrelerde her hangi bir çıkıntı yada daralma olmadığından ‘’0’’ basınç kaybına neden olacağı ile başlayabiliriz. Çok daha önemli olan bir husus hava içindeki yağ ve su zerreciklerinden etkilenmemeleridir. Bir başka husus ta Aichi ultrasonik debimetrelerin tesisinde her hangi bir filtreye ihtiyaç duyulmaması ve dolayısı ile ek filtre veya da kartuş maliyeti yada  temizlik külfeti getirmeyeceğidir.

Aichi ultrasonik debimetrelerinin özellikleri şu şekilde sıralanabilir.

• Basınç kaybı olmadığından enerji kaybı da olmaz.
• Diğer ölçme prensipleri ile kıyaslandığında ultrasonik ölçüm toz ve rutubete karşı daha güçlüdür.
• İçerisinde engel bir kitle olmadığından dayanıklılık yönünden daha iyidir.
• Geniş aralıkta ölçüm sağlar. (1…400)

Bu güne kadar basınçlı hava debisi ölçümü için kullanılan ve bazı  sorunları olan orifis plakası (fark basınç), vorteksmetre ve termal kitle akış ölçerlerle kıyaslandığında Aichi ultrasonik hava debimetrelerinin bariz bir üstünlüğü olduğu ortaya çıkacaktır.

• Filtre takılmasına ve filtre temizliğine gerek yok.
• Toz, rutubet yada yağ kirlenmesinden etkilenmez. Yüksek kirlilikte ise dikey hatta montaj önerilir.

Ultrasonik ile Termal tip arasında kıyaslama

TRX ile termal kitle akış ölçerler arasındaki performans değerlendirmesi

• TRX hatta hemen kompresörden sonra monte edildi sonrasında kitle akış ölçer takıldı.
• % 100 nemli havada her iki debimetrenin performansını teyit etmek için 5 saat çalıştırıldı.
• Deneye başladıktan 5 dakika sonra bir diyaframlı gaz sayacı ile diğer iki debimetrenin doğruluğu mukayese edildi.

TRX kompresöre daha yakın monte edilmiş olmasına rağmen deneye başladıktan 7 dakika sonra kitle akış ölçer ile ölçüm mümkün olamamıştır. Kıyaslamak için konulan diyaframlı gaz sayacından da TRX daha doğru ölçüm yaptığını göstermiştir.